تحلیل ساختاری و لزه خیزی منطقه مهدی آباد یزد

منطقه مورد مطالعه به عنوان کمربند چین خوره جزء ساب زون ساختمانی بخش مرکزی زون ساختاری ایران مرکزی بین دو گسل چاژدونی، انار در شرق و دهشیر- بافت در غرب قرار گرفته است . در این ناحیه گسلهایی شناسایی شده اند که در طول آنها حرکات امتداد لغز با مولفه راست لغز، جابجایی قابل ملاحظه ای را موجب گردیده اند و در منطقه سرب و روی مهدی آباد گسلهای تیه سیاه، گردنه و ... با جابجایی توده های معدنی و تشکیلات تفت و سنگستان در جهات افقی و قایم بعنوان گسلهای نرمال با مولفه افقی راست لغز عمل نموده اند. بررسی ارتباط دقیق ساختمانی حوضه های حاشیه ای بلوکهای نسبتا" پایدار متشکله ایران مرکزی در مجاور سیستم گسلهای فوق، بیانگر وجود حرکت امتداد لغز در طول زمان کرتاسه زیرین، فوقانی و در نتیجه ایجاد عوارضی مانند حوضه های جدایش - کششی و فرازمینهای بالا آمده در طول سیستم گسلهای فوق شده است . ساب زون فوق در اثناء و یا پس از کرتاسه و احتمالا" در اثر حرکات کوهزایی اتریشی یا لارامید به یک زون نیمه پایدار تبدیل شده و عمده رخنمون سنگهای منطقه واحدهای سیستم کرتاسه زیرین تشکیل می دهد، روند عمومی واحدهای فوق شمالی - جنوبی تا شمال غرب جنوب شرق است . ساختمان ناحیه ای کانسار سرب و روی مهدی آباد به صورت یک ناودیس نسبتا" باز با میل به سمت جنوب می باشد که یال غربی آن بوسیله گسلها جابجا شده است ، براساس مطالعات تحت الارضی و با تطبیق زونهای گسلی گمانه ها و تعیین شیب و امتداد گسلها در دشت مرکزی معدن دو سری گسل تشخیص داده شده است ، 1 - گسلهای تپه سیاه، دره آبکوه و جنوب گردنه در یک فاز کششی بوصرت عادی و راست لغز بوجود آمده اند، به طوری که بر اثر حرکت گسل تپه سیاه (قدیمی ترین گسل منطقه) سازند آبکوه در کنار سازند تفت قرار گرفته است . 2 - گسل رورانده کلامین (شمالی) و گسلهای دره مرکزی، گردنه و شمال فروزنده در یک فاز فشارشی و احتمالا" در اثر کوهزایی اتریشی بوجود آمده اند، براساس مطالعه ساخت های عمده منطقه جهت نیروی فشارشی از n 20 e تا n 60 e بدست می آید که این تغییر شاید ناشی از چرخش ایران مرکزی در خلاف جهت عقربه های ساعت از کرتاسه به بعد به میزان 35 درجه باشد، پس می توان جهت نیروی فشارشی وارد بر منطقه را حدود n 30- 50 e دانست که بررسی درزه ها این مقدار را ثابت می کند. ماگماتیسم موجود در ناحیه به صورت توده نیمه عمیق از جنس لاتیت پرفیری ایت که وجود هاله دگرسانی آن نشان دهنده سنی بعد از سازند سنگستان برای آن است ، تجزیه شیمیایی سنگهای توده فوق نشان دهنده فراوانی و تمرکز عناصر سرب ، روی و مس تا چند برابر حد زمینه جهانی آن سات . منشاء احتمالی کانسار فوق به صورت اپی ژنتیک با توسعه کانی سازی هیدروترمال در فضاهای بوجود آمده در اثر دولومینیزاسیون در چند مرحله با حد زمینه محلی فلزی عنصر روی بیان می گردد، کانسار به صورت بین لایه ای بوده و کانی سازی توسط گسلها کنترل و جابجا شده است ، بافت و ساخت کانسنگ نشانه ای از بافت کارستیک با حرارت کم تا متوسط است . از نقطه نظر لرزه خیزی بیشترین شدت و شتاب ثقل افقی زمین لزه ناشی از فعالیت احتمالی گسل انار خواهد بود که به ترتیب برابر با ix درجه در مقیاس مرکالی و 0.33 g با تغییر مکان افقی 20 cm خواهد بود، بزرگترین زمین لرزه رخ داده در محدوده معدن زلزله سال 1911 میلادی راور کرمان و سال 1933 میلادی بهابا با بزرگی ms=6.5 بوده که بر اثر فعالیت گسل کوه بنان و بهاباد حادث شده است .